Kinh doanh FnB tiếp tục là lĩnh vực thu hút mạnh mẽ vốn đầu tư trong và ngoài nước, không chỉ nhờ vào nhu cầu tiêu dùng thiết yếu mà còn vì tiềm năng tăng trưởng dài hạn gắn liền với sự dịch chuyển của hành vi khách hàng, công nghệ và xu hướng đô thị hóa.
Sau giai đoạn “thanh lọc” khốc liệt và cú siết dòng tiền, ngành kinh doanh FnB đã bước vào một chu kỳ phát triển mới – nơi các mô hình kinh doanh cần được thiết kế bài bản hơn, kiểm soát tốt hơn và thích ứng nhanh hơn. Những doanh nghiệp có nền tảng vận hành vững chắc và khả năng linh hoạt trước biến động đang nổi lên như những người dẫn đầu – không chỉ tồn tại, mà còn mở rộng quy mô trong bối cảnh khốc liệt.
Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt và biên lợi nhuận ngày càng mỏng, việc tích hợp AI vào mô hình kinh doanh FnB không còn là lựa chọn chiến thuật, mà đã trở thành điều kiện sống còn. Những doanh nghiệp không nhanh chóng áp dụng AI sẽ sớm tụt lại phía sau – không vì họ kém cỏi, mà vì họ thiếu khả năng vận hành theo tốc độ mới của thị trường.
AI đang thay đổi cách doanh nghiệp FnB vận hành ở cả ba tầng: trải nghiệm khách hàng, tối ưu chi phí, và ra quyết định dựa trên dữ liệu. Những thương hiệu lớn như Coca-Cola hay Domino’s Pizza đã cho thấy: AI không chỉ giúp phân tích hành vi tiêu dùng và cá nhân hóa thông điệp tiếp thị, mà còn tự động hóa đặt hàng, dự báo doanh thu theo vùng, theo thời gian thực. (Theo Forbes)
Sự chú ý đến từng chi tiết có thể tạo nên sự khác biệt. Trong một ngành mà tốc độ, trải nghiệm và cảm xúc quyết định lòng trung thành – việc AI hỗ trợ điều chỉnh tỉ lệ pha chế chuẩn từng mililit, nhận diện món bán chạy theo từng khung giờ, hay phân bổ nhân sự theo lưu lượng khách tại từng chi nhánh – chính là những chi tiết nhỏ có tác động lớn đến lợi nhuận và sự hài lòng của khách hàng.
Chìa khóa ở đây không nằm ở việc “có AI” hay không, mà là có hệ thống hóa được năng lực tổ chức xoay quanh dữ liệu và tự động hóa hay không. Một mô hình FnB hiện đại cần được xây dựng với cấu trúc dữ liệu từ đầu: từ tồn kho, định lượng food cost, vòng đời sản phẩm đến hành trình khách hàng và KPI nhân sự – tất cả đều cần số hóa và liên kết với nhau như một hệ thần kinh vận hành thống nhất.
Tuy nhiên, quá trình tích hợp AI không chỉ đơn giản là chọn phần mềm hay gắn thiết bị. Đó là một chiến lược chuyển đổi dài hơi, đòi hỏi sự thay đổi cả về tư duy, tổ chức và văn hóa. Nếu không có định hướng rõ ràng, AI sẽ chỉ là một “trang trí công nghệ” đắt đỏ mà không tạo ra giá trị thực – như Forbes đã cảnh báo.
Doanh nghiệp FnB muốn tận dụng AI một cách thực chất cần:
Cuối cùng, AI là một phương pháp tư duy vận hành dựa trên dữ liệu và chi tiết. Và trong ngành FnB – nơi mỗi giây, mỗi gram, mỗi phản hồi của khách hàng đều ảnh hưởng đến lợi nhuận – thì chính sự nhất quán và tỉ mỉ đến từng điểm chạm là thứ tạo ra khoảng cách giữa một mô hình tăng trưởng bền vững và một thương hiệu thất bại lặng lẽ.
Một chiến lược kinh doanh hiệu quả trước hết phải trả lời rõ câu hỏi: “Doanh nghiệp đang tồn tại để phục vụ ai, bằng cách nào và với năng lực gì?”. Việc xác định mục tiêu không chỉ dừng lại ở việc đặt ra con số doanh thu hay lợi nhuận, mà còn là xác định đúng định hướng phát triển – liệu doanh nghiệp muốn trở thành chuỗi quy mô, mô hình trải nghiệm độc đáo hay thương hiệu địa phương có độ nhận diện cao.
Mô hình kinh doanh không thể tách rời khỏi chiến lược, bởi bản chất mô hình là hiện thân vật lý của tư duy chiến lược. Một doanh nghiệp định vị đại chúng sẽ cần mô hình chi phí thấp, vận hành đơn giản, dễ nhân rộng. Ngược lại, một thương hiệu định vị trải nghiệm cá nhân hoá sẽ đòi hỏi mô hình có tính linh hoạt, đầu tư cho dịch vụ và đào tạo nhân viên.
Một trong những quyết định chiến lược nhạy cảm nhất là định giá. Trong ngành FnB, giá không chỉ phản ánh chi phí và lợi nhuận, mà còn thể hiện định vị và gợi mở kỳ vọng của khách hàng. Chiến lược giá cần được thiết kế dựa trên phân khúc khách hàng cụ thể, năng lực tài chính của họ, giá trị cảm nhận mà mô hình mang lại, và định hướng tăng trưởng dài hạn.
Sự khác biệt lớn nhất giữa các thương hiệu FnB thành công và phần còn lại không nằm ở ngân sách quảng cáo, mà ở tư duy chiến lược trong cách triển khai. Một mô hình take-away tốc độ cao sẽ cần chiến thuật tiếp cận khác hoàn toàn với một nhà hàng fine dining chú trọng trải nghiệm. Việc lựa chọn nền tảng, thông điệp và cách kể chuyện phải được thiết kế dựa trên hành vi và kỳ vọng của tệp khách hàng mục tiêu.
Trong bối cảnh số hoá, tiếp thị trực tuyến là trụ cột bắt buộc – nhưng không nên bị lầm tưởng là “chạy quảng cáo”. Tiếp thị số khi kinh doanh FnB là một hệ sinh thái tích hợp gồm: xây dựng thương hiệu trên mạng xã hội, quản lý nội dung và hình ảnh,… Điều quan trọng là phải vận hành xoay quanh một trục xuyên suốt để tạo ra trải nghiệm tiếp thị liền mạch từ điểm chạm đầu tiên đến hành động mua hàng.
Bên cạnh đó, xu hướng micro-influencer đang dần thay thế những gương mặt đại chúng xa lạ. Người tiêu dùng ngày càng muốn được giới thiệu bởi người giống mình, ăn thật, uống thật, trải nghiệm thật. Doanh nghiệp F&B cần xây dựng được một hệ sinh thái người ảnh hưởng phù hợp với định vị và phân khúc của mình, thay vì chỉ chạy theo độ nổi tiếng.
Trong một thị trường đồ uống đầy rẫy những thương hiệu mới mọc lên từ công thức, màu sắc hay chiến dịch viral ngắn hạn, Phê La chọn một hướng đi ngược dòng: xây dựng thương hiệu không dựa trên hình ảnh trau chuốt hay ngân sách quảng cáo khủng, mà dựa vào chiến lược định vị sâu sắc và một hệ sinh thái trải nghiệm mang tính cá nhân cao.
Tệp khách hàng mục tiêu của Phê La không đơn thuần là “giới trẻ thành thị”, mà là một nhóm người đang đi tìm những trải nghiệm có bản sắc, thủ công, gần gũi và khác biệt với đại trà công nghiệp. Điều này được thể hiện nhất quán trong từng điểm chạm: từ sản phẩm, không gian cho tới cách kể chuyện trên nền tảng số.
Không chạy theo hình ảnh lifestyle kiểu Instagram “sống ảo”, Phê La cố ý giữ lại sự mộc mạc trong từng khung hình: ánh sáng thật, màu sắc thật, không filter rực rỡ. Không gian quán sử dụng vật liệu thô, bàn ghế gỗ không đánh bóng, ly thuỷ tinh cũ, trà đựng trong bình ủ lạnh lộ thiên, tất cả đều tạo cảm giác “đang bước vào một góc Đà Lạt giữa Sài Gòn” – một cảm xúc được thiết kế có chủ đích, chứ không phải ngẫu nhiên.
Chiến lược tiếp thị của Phê La không dùng đến gương mặt KOL nổi tiếng – mà tập trung nuôi dưỡng cộng đồng người tiêu dùng thật sự yêu sản phẩm, có gu cá nhân rõ nét. Thương hiệu chủ động repost những story, hình ảnh mà khách hàng tự đăng tải khi thưởng thức trà tại quán – không cần gượng ép thông điệp, không cần chuẩn chỉnh hình ảnh – nhưng lại tạo ra hiệu ứng đồng cảm lớn.
Ngoài ra, Phê La cũng kiểm soát chặt chẽ tính đồng bộ trong chuỗi truyền thông. Mỗi bài đăng trên mạng xã hội đều giữ một tone chậm rãi, gần gũi – như đang thủ thỉ kể một câu chuyện – khác biệt hoàn toàn với các thương hiệu cạnh tranh vốn thường dùng ngôn ngữ hài hước, bùng nổ, bắt trend. Đây là một chiến lược branding định vị sự tĩnh giữa một thị trường náo nhiệt, tạo độ “lì” trong tâm trí khách hàng.
Thực tế cho thấy nhiều nhà hàng thất bại vì dòng tiền âm kéo dài – do chi phí vận hành cao, chu kỳ thu tiền chậm, hoặc không lường trước được các cú sốc thị trường. Do đó, quản lý dòng tiền cần là một quy trình phân tích và ra quyết định chủ động: biết dòng tiền vào – ra theo từng khung giờ, dự báo điểm nghẽn, và kịp thời điều chỉnh nhịp chi tiêu hoặc chiến dịch bán hàng.
Một chiến lược tài chính hiệu quả bắt đầu từ việc thiết lập ngân sách theo mô hình vận hành và chu kỳ kinh doanh cụ thể. Việc theo dõi sát sao tỷ lệ cost từng loại nguyên vật liệu, hiệu suất sử dụng nguồn lực, chi phí mặt bằng và nhân sự theo từng khung giờ hoạt động… là cách giúp doanh nghiệp tránh rơi vào “bẫy doanh thu cao – lợi nhuận thấp”.
Ngoài ra, tồn kho trong ngành FnB là một “con dao hai lưỡi”: lưu kho lâu sẽ làm tăng hao hụt, giảm chất lượng, trong khi kiểm soát quá chặt dễ dẫn đến thiếu hàng, ảnh hưởng trải nghiệm khách hàng. Việc kiểm kê thủ công thường xuyên không đủ nhanh và chính xác để ra quyết định – đặc biệt với chuỗi có nhiều điểm bán.
Một món ăn ngon có thể đến từ bếp trưởng, nhưng trải nghiệm đáng nhớ lại đến từ cách nhân viên phục vụ, tương tác, xử lý tình huống, và giữ nhịp vận hành ở những thời điểm cao điểm. Vì vậy, quản lý nhân sự không thể tách rời khỏi chiến lược mô hình kinh doanh – mà phải đồng hành, tích hợp và đi trước một bước.
Khác với nhiều ngành khác, nhân sự trong FnB chịu áp lực cao, tốc độ vận hành nhanh, khung giờ làm việc không cố định và tỷ lệ nghỉ việc thường xuyên ở mức cao. Do đó, doanh nghiệp cần nhìn quản trị nhân sự là một hệ thống tổng thể: từ xây dựng chân dung ứng viên lý tưởng theo định vị thương hiệu, chuẩn hóa quy trình onboarding và đào tạo, đến việc theo dõi hiệu suất, động lực và gắn kết đội ngũ.
Tuyển đúng người là bước đầu tiên. Quan trọng hơn là thiết kế được hệ thống đào tạo giúp nhân viên đạt đến mức “thành thạo tiêu chuẩn” nhanh nhất có thể – đồng thời có lộ trình phát triển rõ ràng để giữ chân người có năng lực.
Công nghệ không chỉ giúp nhà hàng “tiện lợi hơn”, mà là nền tảng tạo ra sự nhất quán trong vận hành, tăng hiệu suất khai thác tài nguyên và kiểm soát chặt chẽ từng mắt xích trong hệ thống. Những thương hiệu vận hành hiệu quả nhất hiện nay đều sở hữu một hệ sinh thái công nghệ tích hợp – nơi mọi dữ liệu từ front-of-house đến back-of-house được đồng bộ và theo dõi theo thời gian thực.
Thay vì xử lý đơn hàng, quản lý kho, tính giá vốn hay theo dõi doanh thu một cách rời rạc, các hệ thống POS hiện đại kết hợp với tablet order và CRM đang giúp doanh nghiệp F&B kiểm soát toàn bộ quy trình từ lúc khách hàng đặt món đến khi báo cáo tài chính được tổng hợp. Dữ liệu được ghi nhận tức thì – giảm thiểu rủi ro thất thoát, nâng cao tính minh bạch và ra quyết định dựa trên dữ kiện thực tế thay vì cảm tính.
Việc ứng dụng phần mềm quản lý kho cũng trở nên đặc biệt quan trọng trong ngành F&B – nơi chi phí nguyên vật liệu chiếm tỷ trọng lớn và rất dễ bị thất thoát nếu thiếu hệ thống kiểm soát chặt chẽ. Một nền tảng công nghệ đủ mạnh có thể giúp nhà hàng theo dõi định lượng theo từng món, lập cảnh báo khi vượt định mức chi phí, hoặc so sánh giá vốn giữa các chi nhánh – từ đó đưa ra điều chỉnh kịp thời.
>> Tham khảo giải pháp phần mềm BCanvas xử lý và phân tích dữ liệu kinh doanh tích hợp AI kết nối trực tiếp dữ liệu từ hệ thống với các nguồn dữ liệu còn lại trong doanh nghiệp: từ kế toán, nhân sự, chi phí vận hành, marketing cho đến tài chính dòng tiền.
Thay vì quản lý nhà hàng theo từng bộ phận rời rạc, BCanvas giúp CEO và đội ngũ lãnh đạo có cái nhìn trực quan, xuyên suốt từ doanh thu từng điểm bán cho tới hiệu quả tài chính tổng thể. Dữ liệu được kết nối, liên thông và cập nhật theo thời gian thực. Từ báo cáo vận hành, KPI, cảnh báo biến động bất thường cho tới hoạch định chiến lược dài hạn – mọi thứ đều nằm trên cùng một nền tảng.
Đặc biệt, BCanvas được phát triển dành riêng cho thị trường Việt Nam, thấu hiểu những đặc thù của ngành F&B nội địa, giúp các doanh nghiệp không chỉ kiểm soát tốt vận hành mà còn xây dựng được một hệ thống quản trị bền vững, minh bạch và sẵn sàng cho mở rộng.
TacaSoft,
